ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌ 2025 బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టారు. 2024-25లో భారత ఎకానమీ వృద్ధి 6.4%గా అంచనా, 2025-26లో 6.3-6.8% శాతంగా ఉంటుందని పేర్కొన్నారు. వ్యవసాయ రంగం కోసం 1.7 కోట్ల మంది రైతులకు ప్రయోజనం కలిగించేలా పథకాలు ప్రవేశపెట్టారు. పప్పుధాన్యాల ఉత్పత్తి పెంచేందుకు 6 ఏళ్ల ప్రణాళిక రూపొందించారు. PM ధన్‌ధాన్య యోజనను 10 జిల్లాల్లో ప్రయోగాత్మకంగా అమలు చేయనున్నారు.
రైతులకు ప్రోత్సాహం
- కిసాన్‌ క్రెడిట్‌ కార్డుల రుణ పరిమితి రూ.3 లక్షల నుంచి రూ.5 లక్షలకు పెంపు.
- బీహార్‌లో మఖనా రైతుల కోసం ప్రత్యేక బోర్డు, ఉత్పత్తి పెంపునకు శిక్షణ.
- వ్యవసాయ ఎగుమతులకు MSMEలకు రూ.20 కోట్ల వరకు రుణాలు.
MSME, స్టార్టప్‌లకు మద్దతు
- MSMEలకు ఇచ్చే రుణ పరిమితి రూ.5 కోట్ల నుంచి రూ.10 కోట్లకు పెంపు.
- స్టార్టప్‌లకు రుణాలు రూ.10 కోట్ల నుంచి రూ.20 కోట్లకు పెంపు.
- గ్రామీణ ఎకానమీలో పోస్టాఫీసుల పాత్రను పెంచేందుకు లక్షన్నర గ్రామీణ పోస్టాఫీసులకు మద్దతు.
విద్య, ఆరోగ్య రంగాల్లో ప్రాధాన్యం
- అన్ని ప్రభుత్వ స్కూల్స్‌కు బ్రాడ్‌బ్యాండ్‌ సేవలు.
- ఐఐటీ పాట్నా విస్తరణ, ఐఐటీల్లో విద్యార్థుల సంఖ్య రెట్టింపు.
- 75,000 మెడికల్‌ సీట్లు అదనంగా అందుబాటులోకి.
- అన్ని జిల్లా ఆస్పత్రుల్లో డే-కేర్‌ క్యాన్సర్‌ సెంటర్లు.
- కోటి మంది గిగ్‌ వర్కర్లకు ఆరోగ్య బీమా.
భౌతిక సదుపాయాల అభివృద్ధి
- జల్‌ జీవన్‌ మిషన్‌ను 2028 వరకు పొడిగింపు.
- పర్వత ప్రాంతాల్లో హెలిప్యాడ్స్‌ నిర్మాణం.
- బీహార్‌లో గ్రీన్‌ఫీల్డ్‌ ఎయిర్‌పోర్ట్‌ అభివృద్ధి.
- రూ.25 వేల కోట్ల మేరీటైమ్‌ అభివృద్ధి ఫండ్‌ ఏర్పాటు.
సంస్కరణలు, కొత్త పథకాలు
- టాక్సేషన్‌, విద్యుత్‌, అర్బన్‌ డెవలప్‌మెంట్‌, మైనింగ్‌, ఫైనాన్స్‌ రంగాల్లో కీలక మార్పులు.
- రుణ రహితంగా 50 ఏళ్లకు ప్రోత్సాహకాలు అమలు చేసే రాష్ట్రాలకు ప్రత్యేక నిధులు.
- అంగన్‌వాడీ కేంద్రాలకు కొత్త హంగులు, అన్ని ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో డిజిటల్‌ శిక్షణ.
- స్ట్రీట్‌ వెండర్లకు రూ.30,000 క్రెడిట్‌ కార్డులు.
- బొమ్మల తయారీకి ప్రత్యేక ప్రోత్సాహం.
కేంద్ర బడ్జెట్ 2025: కొత్త పథకాలు, పరిశ్రమలకు ప్రోత్సాహం
కేంద్రీయ ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్‌ 2025 బడ్జెట్‌ను ప్రవేశపెట్టారు. ఈ బడ్జెట్‌లో పర్యాటక రంగ అభివృద్ధి, ఇన్సూరెన్స్‌ రంగంలో 100% FDI, ఆహార భద్రత కోసం జీన్‌ బ్యాంక్‌ ఏర్పాటు, సస్టైనబుల్‌ ఇన్వెస్టుమెంట్స్‌కు ప్రోత్సాహం వంటి పలు కీలక ప్రాజెక్టుల ప్రకటనలు చేశారు.
పర్యాటక రంగానికి ప్రోత్సాహం
- రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలతో కలిసి 22 పర్యాటక ప్రాంతాల అభివృద్ధి.
- మెరుగైన రవాణా సదుపాయాలు, మరో 120 రూట్లలో ఉడాన్‌ పథకం.
ఫెలోషిప్స్, పరిశోధనలకు ప్రోత్సాహం
- IIT, IISCలో 10 వేల మందికి ఫెలోషిప్స్.
- ఆహార భద్రత కోసం జీన్‌ బ్యాంక్‌ ఏర్పాటు.
ఇన్‌కమ్‌ ట్యాక్స్‌ సులభతరం
- కొత్త ఇన్‌కమ్‌ ట్యాక్స్‌ బిల్లును ప్రవేశపెట్టనున్నట్లు చెప్పారు.
- అనవసరమైన సెక్షన్లు తొలగింపు, స్వయం సహాయక గ్రూపులకు క్రెడిట్‌ కార్డులు.
- మిడిల్‌ క్లాస్‌ ప్రజల కోసం వ్యక్తిగత పన్ను విధానం, TDSపై క్లారిటీ.
సాంకేతిక పరిశ్రమలకు ప్రోత్సాహం
- క్లీన్‌టెక్‌ మిషన్ ద్వారా ఈవీ బ్యాటరీ పరిశ్రమలకు ప్రోత్సాహం.
ఈ బడ్జెట్ ద్వారా ఆయా రంగాల్లో పురోగతి కోసం కేంద్రం నూతన పథకాలను ప్రవేశపెట్టింది.
కేంద్ర బడ్జెట్ ద్వారా వివిధ రంగాలకు ప్రాధాన్యత ఇచ్చి, భారత్‌ను ఆర్థికంగా మరింత బలంగా మార్చేలా చర్యలు చేపట్టినట్లు నిర్మలా సీతారామన్‌ తెలిపారు.
